zaterdag 10 augustus 2013

Zomerblog

Daar zit je dan in het zonovergoten Zeeland op je vakantieadres. Precies acht dagen heb ik om uit te waaien tussen twee wachtperioden in. Acht dagen en wachtend op inspiratie om in deze dagen ook een blog te schrijven.
 
Gedachten aan de laatste geboorte waar ik als doula bij was deze week spoken door mijn hoofd. In het ziekenhuis waar deze geboorte plaatsvond is helaas maar een klein gedeelte van de nieuwe 'moeder- en babyvriendelijke keizersnede' overgenomen in het protocol (een ander onderwerp voor een volgend blog) De moeder wordt nu herenigd met haar pasgeboren baby en haar partner in de uitslaapkamer waar vervolgens het eerste contactuur plaatsvind. Geen kort moment van huid-op-huid contact bij mama op de operatiekamer en de baby verlaat met papa vrijwel meteen de ruimte. Als doula mag ik in dit ziekenhuis niet mee naar de operatiekamer (ook niet naar de uitslaapkamer overigens) maar wacht dan op de papa en de baby op de afdeling. Het kleine gezonde meisje huilt onbedaarlijk in de couveuse maar als we vragen of zij dan even bij papa huid-op-huid mag liggen mag dat niet omdat ze over een half uurtje naar de uitslaapkamer gaan waar mama op hen wacht... Een nieuw beleid, dat een verbetering zou moeten zijn, maar waardoor nu een pasgeboren meisje zonder aanraking drie kwartier ligt te huilen…

Ook denk ik aan wat er vaak gebeurt als ik met een groep meiden van de middelbare school werk. Als ik aan ze vraag of ze weten hoe een geboorte verloopt en hoe ze denken dat ze ooit zelf zullen bevallen, krijg ik van die soap-achtige verhalen te horen van gillende vrouwen, hulpeloos liggend in een bed, helse pijnen verdragend. Waarom is dat het heersende beeld onder jonge meiden, de toekomstige moeders? Zou er niet een tegengeluid kunnen komen vanuit de media dat laat zien dat het ook anders kan? Of op scholen: aparte meiden-voorlichtingslessen over allerlei vrouwendingen waaronder ook zwangerschap en geboorte? Ook een onderwerp voor een ander blog.

Ondertussen blader ik in het boek van Sarah Buckley: Gentle birth, gentle mothering. Mijn oog valt op wat zij schrijft over “overgave”. Loslaten of je overgeven aan iets heeft in onze westerse cultuur vaak geen positieve klank, schrijft ze. In plaats daarvan worden we aangemoedigd om vooral actief te zijn en ons leven onder controle te hebben. Deze houding kan ons ver brengen, maar in het geval van een geboorte kan een baby niet alleen op pure wilskracht geboren worden. Dan is het nodig je te begeven op het pad van de overgave. Is het ontbreken van vertrouwen in je lichaam - het vrouwelijke lichaam - de oorzaak van de moeilijkheid om tot overgave te komen? Als je zwanger bent wordt je wel erg overspoeld vanuit alle hoeken met alles wat maar mogelijk mis kan gaan tijdens de bevalling. We vergeten steeds vaker dat we deze bijzondere, natuurlijke kracht om te baren werkelijk zelf bezitten. Daarnaast zijn we ook de onvoorwaardelijke, voortdurende steun van een ervaren “geboortebewaakster” verloren. Een vertrouwde verloskundige, die continu bij je blijft, of een doula herinneren je eraan dat je zelfs genetisch gezien alle geboorten van de vrouwen tot ver terug in je familielijn in je draagt en dat je diep van binnen al weet hoe je het beste geboorte geeft aan je kind. Als je je overgeeft en de bewuste controle loslaat, komen je diepere innerlijke, natuurlijke ritmes aan de oppervlakte. Als je je over kunt geven aan de tijd die je lichaam nodig heeft om te bevallen, zonder op te willen schieten en zonder te snel in te grijpen, leer je je eigen natuurlijke ritme en dat van je baby te vertrouwen. Dat vertrouwen is ook een grote gift die je helpt in je moederschap en bij het zorgen voor je kind. Wat prachtig verwoord en goed geschreven. Heel veel informatie staat er in dit boek! Wel in het Engels, maar het is echt een aanrader, ook voor de eerste weken na de geboorte.

Ik heb me ook een beetje overgeven aan mijn gedachten, mijn prestatiedrang losgelaten en daaruit is dit “vakantieblog” ontstaan. Met zon en zee in mijn hoofd en ieder geval ideeën voor volgende schrijfsels en een hoop los zwevende gedachten die nog geboren mogen worden. 

Lieve zomergroet,

Marlies Phielix.

vrijdag 2 augustus 2013

Een nieuwe vorm van pijnbestrijding: de steriele waterinjectie

Als alles volgens plan verloopt, dan krijgen verloskundigen een dezer dagen het recht om waterinjecties te geven aan vrouwen die onder hun zorg bevallen en behoefte hebben aan pijnbestrijding. Een goede ontwikkeling, wat mij betreft.

Tot op heden moest je – als je behoefte had aan pijnbestrijding tijdens je bevalling – worden doorverwezen naar de gynaecoloog. Een verloskundige mag immers een bevalling waarbij gebruik wordt gemaakt van medische pijnbestrijding, zoals de ruggenprik,  niet begeleiden. Daar komt nu verandering in met de invoering van de steriele waterinjectie.

Het voordeel van de invoering van waterinjecties zit 'm voor mij hoofdzakelijk in twee dingen.
Het eerste voordeel is dat je er niet voor naar de gynaecoloog hoeft. Je bevalling wordt dus niet medisch, zoals wel het geval is bij het krijgen van een ruggenprik, een pethidine-injectie of bij gebruik van het remifentanil-pompje. Tot op heden waren dit de drie vormen van medische pijnbestrijding die er te krijgen waren in ons land. Bij de steriele waterinjecties mag je nog steeds thuis of poliklinisch bevallen, omdat je eigen verloskundige deze injecties kan geven. Níet aan de gynaecoloog worden overgedragen heeft vele voordelen, zoals meer rust en (mede daardoor) minder ingrepen tijdens de bevalling. Dit geldt zeker als je thuis gaat bevallen (*).
Het tweede voordeel is dat het een vorm van pijnbestrijding is die géén negatieve bijwerkingen heeft op de baby of op het verloop van je bevalling. Dit in tegenstelling tot alle vormen van pijnbestrijding die de gynaecoloog te bieden heeft! En –zeker zo belangrijk – de waterinjectie is een effectieve vorm van pijnbestrijding; onderzoek heeft uitgewezen dat de pijnbeleving die barende vrouwen aangeven meer dan de helft minder wordt.

Op het moment dat bekend werd dat de introductie van waterinjecties niet lang meer op zich zou laten wachten, kwamen echter de gynaecologen en anesthesiologen in het verweer. Snel lieten de beroepsorganisaties van deze specialisten weten dat zij betwijfelen of dit middel wel zo effectief zou zijn. Zij stellen dat er nog onvoldoende bewijs is, terwijl de injecties in landen als Zweden, Denemarken en Canada al jarenlang ingezet worden. En met het gewenste resultaat!
Opmerkelijk; net díe vorm van pijnbestrijding die een vrouw ‘uit hun handen’ kan houden, keuren zij af. Wat zit hierachter, kun je je afvragen. Zijn de gynaecologen en anesthesiologen misschien bang om de forse vergoedingen mis te lopen die zij krijgen op het moment dat een vrouw een vorm van pijnbestrijding krijgt waarvoor zíj verantwoordelijk zijn? Een ruggenprik kost immers het veelvoud van een waterinjectie.  Ik kan alleen maar gissen naar de redenen, maar ik vermoed dat ik er niet ver naast zit.

Vanuit mijn deskundigheid als doula ben ik van mening dat een vrouw een normale bevalling op eigen kracht, zonder welke vorm van pijnbestrijding dan ook, tot een goed einde kan brengen. Ook weet ik dat bij continue begeleiding tijdens de bevalling, zoals ik die bied, een vrouw in het algemeen géén behoefte heeft aan medische pijnbestrijding. Maar ik weet ook dat er zich dingen kunnen voordoen tijdens de bevalling die de behoefte aan pijnbestrijding doen ontstaan. Zeker bij vrouwen die niet door een doula worden gesteund. Deze vrouwen raad ik aan om de mogelijkheden van steriele waterinjecties te bespreken met hun verloskundige, zodat zij nog steeds kunnen bevallen zonder alle ‘toeters en bellen’ die er bij de gynaecoloog aan te pas komen!

Willeke Klerks
www.geboortecoaching.nl

(*) Op 14 juni 2013 werden de uitkomsten van een studie over dit onderwerp onder leiding van onderzoekers van de afdeling MidwiferyScience van VU Medisch Centrum bekend gemaakt en in het British Medical Journal gepubliceerd. Deze studie gaat met name in op het voordeel van thuis bevallen met je eigen verloskundige, wat leidt tot minder kans op ernstige complicaties tijdens de bevalling. Voor het volledige artikel in British Medical Journal klik hier